MADDE VE ÖZELLİKLERİ

Konu: MADDE VE ÖZELLİKLERİ 22.12.07 18:53

Madde: Hacmi ve kütlesi olan her şey maddedir. Örnek; taş, hava, su, Güneş, köpek, tuz......... Madde olmayanlara örnek: Işık, ısı, ses, .... gibi hacmi ve kütlesi olmayan enerjiler. Madde 3 farklı fiziksel halde bulunabilir. Katı, sıvı, gaz. Katı halde moleküller arası boşluk azdır ve moleküller birbirine sıkı halde bağlanmıştır.

Maddelerin ortak özellikleri: Bütün maddelerde bulunan özellikler. Her madde bu özelliklere sahiptir.

hacim
kütle
eylemsizlik
tanecikli ve boşluklu yapı

Ortak özellikler maddenin cinsine bağlı değil, miktarına bağlıdır. Örneğin hacim. Demirin ve Bakırın hacimleri bunların miktarına bağlıdır. Demirin hacmi 100 cm³ olmalıdır diye bir şey söylemek yanlış olur.

Maddelerin ayırtedici özellikleri: Her maddede bulunan ve ölçülebilen , fakat her bir madde için farklı özelliklere sahip niceliklerdir.

özkütle
erime sıcaklığı
kaynama sıcaklığı
öz ısı
genleşme katsayası
çözünürlük.............................

Ayırt edici özellikler maddenin miktarına bağlı değil cinsine bağlıdır. Örneğin, demirin özkütlesi belli bir sıcakılk ve basınç altında 7,8 g/cm³dür. Demirin miktarı ne olursa olsun bu özellik değişmez. Bütün demirler bu özelliği taşır. Fakat bakır için özkütle 7,8 değil 5,4 g/cm³dür. Yani özkütle maddenin cinsine göre değişiklik gösterir. Miktar önemli değil dir. 100 gram bakırın da özkütlesi 5,4 g/cm³dür, 500 gram bakırın da.

Madde ile ilgili sunum için tıklayınız

Konu: MADDE VE ÖZELLİKLERİ 22.12.07 18:56

Hacim, maddelerin ortak özelliklerindendir. Bir maddenin uzayda kapladığı bölgeye hacim denir.

1 m³ =1000 dm³
1 dm³ =1000 cm³ = 1 Litre
1 cm³ =1000 mm³


Dikdörtgen prizma	Silindir	Piramit
V=A.B.h	V=π.r².h	V=A.B.H/3

Koni Küre V=π.r².h/3 V=4π.R³/3
Kuru kumun hacminin ölçülmesi.50 cm³ su 40 cm³ kumun üzerine dökülünce toplam hacim 80 cm³ oluyor. Neden?

Konu: Geri: MADDE VE ÖZELLİKLERİ 22.12.07 18:57

KÜTLE

Kütle bir maddenin içerdiği madde miktarı olarak tanımlanır. Yani, kütlesi büyük olan madde daha çok kütle parçacığı içermektedir. Büyük kütlesi olan cisimleri hareket ettirmek veya harekete geçirmek zordur. Aynı zaman da büyük kütleli cisimlere daha çok yerçekimi kuvveti etki eder. Yani büyük kütleli cisimlerin ağırlıklarıda büyük olur.
Kütleyi ölçmek için eşit kollu teraziden yararlanılır.

Yukarıdaki animasyonda başlangıçta terazi dengede değildir. Binici kolun uç kısmına doğru hareket ettikçe sağ kefeye verdiği ağırlık artar. Binici 4. bölmeye getirildiğinde denge sağlanmıştır. Binici dahada sağa sürüklenirse denge diğer tarafa bozulur. Buradaki hesaplamayı şöyle düşünebiliriz:

Binici 0. bölmede iken, sağ kefeye bir katkısı yoktur. Son bölmede iken sanki sağ kefenin içine atılmış gibi olur. Yani kendi kütlesi kadar etkide bulunur.O halde basit bir orantıyla binicinin sağ kefeye kaç gr etkisi olduğunu bulabiliriz. Son bölmede (10. bölmede) binici kütlesi kadar etkisi varsa, 4. bölmede nekadar etkisi var. Buradan binicini sağ kefeye katkısı bulunur.

Terazinin duyarlılığı: Duyarlılık binicinin bir bölme yardeğiştirmesinin kaç g fark yarattığıdır. Veya binici 1. bölmede iken kaç gram etkisi olduğudur.
Terazi ile ilgili örnek soru için tıklayınız

Konu: Geri: MADDE VE ÖZELLİKLERİ 22.12.07 19:01

AĞIRLI AĞIRLIK

Ağırlık: Bir gezegenin bir cisme uyguladığı çekim kuvvetine cismin o gezegendeki ağırlığı denir. Örneğin bir cismi Jupiter gezegenine götürsek, Jupiter cismi Dünya'dan daha büyük bir kuvvetle kendine çekecektir. Yani o cismi jupiterde kaldırmak istesek daha çok kuvvet uygularız. Bu demektir ki, cismin Jupiter'deki ağırlığı Dünya'dakinden büyüktür.

Her gezegenin birim kütleye uyguladığı yerçekimi kuvvetine o gezegenin yerçekimi alan şiddeti (veya yerçekimi ivmesi) denir. Yani yerçekimi ivmesi, 1 kg lık kütlenin o gezegendeki ağırlığıdır.
Örneğin Dünya'nın yerçekimi ivmesi 9.8 N/kg dır. Demekki kütlesi 1 kg olan bir cismin dünyadaki ağırlığı 9.8 N (9.8 Newton). Bu tanımdan hareketle 10 kg kütleli cismin ağırlığının 98 N olması gerektiğini bulabiliriz. o halde ağırlık bulunurken kütle ile yerçekimi alan şiddeti çarpılmalıdır. Bu işlemi sembollerlr ifade edersek;

Kütle: m Ağırlık: G Yerçekimi ivmesi: g ile gösterilirse;

G = m.g

formülü elde edilir.

Her gezegenin büyüklüğüne göre değişen bir yerçekimi alan şiddeti (g) olduğundan ağırlık gezegene göre değişir. Ama kütle uzayın her yerinde aynıdır.

Ayrıca bir gezegenin yerçekimi ivmesi gezegendeki farklı konumlara göre değişebilir. Örneğin, Dünya da ktuplarda yerçekimi ivmesi ekvatordakinden büyüktür ve ekvatordan kutuplara gidildikçe yerçekimi ivmesi artar. Bunun sebebi Dünyanın kutuplardan basık olması ve Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesidir.

Konu: Geri: MADDE VE ÖZELLİKLERİ 22.12.07 19:02

ESNEKLİK

Bir maddeye kuvvet uygularsanız şekli veya boyutları değişebilir. Örneğin kağıdı buruşturduğunuzda, lastiği uzattığınızda, teli büktüğünüzde şekilleri değişir. Şekli değişmiş olan cisim eski haline geri dönüyorsa esnek cisimdir. Esnek olmayan cisimler eski şekline dönmez. Örneğin hamuru sıkıp şeklini değiştiriseniz, son şklini korur. Fakat lastiği uzatıop bırakırsanız eski şeklini alır. O yüzden hamur esnek değildir. Lastik esnektir.

» MADDE VE ISI
» Dj Akman Anne (Feat Tehlikeli Madde)